قیمت نفت روز چهارشنبه به پایین‌ترین سطح چهار ساله خود رسید و به حدود 58 دلار در هر بشکه رسید، زیرا عدم اطمینان در مورد جنگ تجاری جهانی همچنان بازارهای انرژی (energy markets) و اقتصاد گسترده‌تر را متزلزل می‌کند.
چه اتفاقی افتاد: معاملات آتی نفت خام برنت (Brent crude futures)، معیار حدود سه چهارم نفت خام (crude oil) معامله شده بین‌المللی جهان، در روز چهارشنبه در ساعت 7:45 به وقت EST به 58.54 دلار رسید و تا زمان نگارش این مقاله، همچنان زیر 60 دلار معامله می‌شود.
اعلامیه رئیس جمهور دونالد ترامپ در 2 آوریل مبنی بر تعرفه‌های جدید گسترده، بازارهای جهانی را به سقوط آزاد سوق داده و به شدت بر قیمت نفت تأثیر گذاشته است. در طول هفته گذشته، معاملات آتی نفت خام برنت و وست تگزاس اینترمدیت (US West Texas Intermediate) حدود 16 درصد از ارزش خود را از دست داده‌اند. قبل از اعلام تعرفه‌ها، برنت تقریباً 75 دلار در هر بشکه معامله می‌شد.
ایالات متحده در روز چهارشنبه وضع تعرفه 104 درصدی بر چین را آغاز کرد و پس از آنکه پکن از لغو تعرفه‌های تلافی‌جویانه 34 درصدی خود تا مهلت ظهر سه‌شنبه تعیین شده توسط ترامپ خودداری کرد، نرخ را 50 درصد افزایش داد. وزارت بازرگانی چین در بیانیه‌ای روز دوشنبه اعلام کرد که این کشور تسلیم آنچه که آن را باج‌گیری آمریکا توصیف کرد، نخواهد شد، پس از اینکه ترامپ تهدید کرد تعرفه‌های اضافی را اعمال خواهد کرد. در روز چهارشنبه، چین با اعمال تعرفه اضافی 50 درصدی بر کالاهای آمریکایی پاسخ داد. وزارت دارایی این کشور اعلام کرد که مجموع تعرفه‌ها بر واردات آمریکا از 34 درصد اعلام شده در هفته گذشته در تلافی اقدامات ترامپ، به 84 درصد افزایش خواهد یافت.
کارلا سلیم، اقتصاددان MENA در استاندارد چارترد بانک (Standard Chartered Bank) مستقر در دبی، به المانیتور (Al-Monitor) گفت: "با قیمت‌های 60-65 دلار در هر بشکه نفت برنت، تنها قطر، امارات متحده عربی و عمان در یک موقعیت مالی راحت باقی می‌مانند و بقیه کشورهای حوزه خلیج فارس موقعیت مالی خود را به سمت کسری (گسترده‌تر) سوق می‌دهند."
او افزود که تولیدکنندگان نفت خلیج فارس قادر خواهند بود با کاهش قیمت نفت با استفاده از ذخایر دولتی مقابله کنند، تا زمانی که خطرات نزولی قیمت نفت کوتاه مدت باشد.
سلیم افزود: "در صورت تداوم کاهش قیمت نفت، می‌توانیم انتظار داشته باشیم که سیاست مالی از طریق کاهش هزینه‌های دولتی و اقدامات افزایش درآمد غیرنفتی دولت، سخت‌تر شود."
چرا این مهم است: از آنجایی که برخی از بزرگترین تولیدکنندگان انرژی در جهان هستند، اقتصادهای خاورمیانه به ویژه در معرض کاهش قیمت نفت قرار دارند. به عنوان مثال، عربستان سعودی، بزرگترین صادرکننده نفت خام جهان، به شدت به درآمدهای نفتی برای تأمین بودجه ملی خود متکی است. صندوق بین‌المللی پول (International Monetary Fund) تخمین می‌زند که برای اینکه پادشاهی بتواند بودجه خود را متعادل کند و اصلاحات و سرمایه‌گذاری‌های مورد نیاز در چارچوب برنامه چشم‌انداز 2030 (Vision 2030) خود را برای رهایی از نفت دنبال کند، قیمت‌ها باید بالای 90 دلار در هر بشکه باقی بماند. این برنامه شامل پروژه‌های زیربنایی چند میلیارد دلاری مانند نئوم (Neom) است، یک شهر آینده‌نگر که در صحرای شمال غربی عربستان سعودی برنامه‌ریزی شده است.
در سال 2024، نفت تقریباً 62 درصد از درآمد دولتی عربستان سعودی را تشکیل می‌داد و بر فشار مالی که قیمت‌های پایین طولانی‌مدت می‌تواند بر این کشور وارد کند، تأکید می‌کند.
سایر اقتصادهای خاورمیانه از جمله ایران، عراق و کویت نیز به شدت به صادرات نفت متکی هستند. بر اساس گزارش آژانس بین‌المللی انرژی (International Energy Agency)، این منطقه خانه پنج کشور از 10 تولیدکننده برتر نفت جهان است. بر اساس داده‌های مرکز آمار شورای همکاری کشورهای عربی خلیج فارس (Statistical Center of the Cooperation Council for the Arab States of the Gulf)، کشورهای شورای همکاری خلیج فارس (GCC) - عربستان سعودی، امارات متحده عربی، بحرین، کویت، عمان و قطر - تقریباً 32.6 درصد از ذخایر اثبات شده نفت خام جهان را در اختیار دارند.
بیشتر بدانید: کاهش قیمت نفت همچنین ناشی از تصمیم غیرمنتظره برخی از تولیدکنندگان نفت اوپک پلاس (OPEC+) از جمله عربستان سعودی برای افزایش تولید نفت خام علی‌رغم تضعیف انتظارات تقاضا بوده است. در 3 آوریل، عربستان سعودی، عراق، امارات متحده عربی، کویت، الجزایر، عمان، روسیه و قزاقستان اعلام کردند که کاهش تولید 2.2 میلیون بشکه در روز را که در دسامبر اعلام کرده بودند، با افزایش 411000 بشکه در روز آغاز خواهند کرد. بر اساس یک بیانیه مطبوعاتی، این افزایش از ماه مه اجرایی خواهد شد.
این خبر در حال توسعه از زمان انتشار اولیه به روز شده است.