آنوراگ دوست دارد ادعا کند که نسبت به ده‌ها تماس و بازدیدهای مکرری که روزانه از طرف وصول‌کنندگان بدهی به خانه‌اش در یکی از محله‌های طبقه متوسط رو به بالای بمبئی انجام می‌شود، بی‌حس شده است.
اما این آزار و اذیت حدود یک ماه پیش به اوج جدیدی رسید، زمانی که به گفته وی، یک نماینده استخدام شده توسط یک بانک هندی با رئیس همسرش تماس گرفت تا از معوقات وی شکایت کند، و فشار شدیدی بر خانواده‌اش وارد کرد و آنها را در معرض شرم و طرد شدن گسترده‌تری قرار داد.
آنوراگ که در دهه ۵۰ زندگی خود قرار دارد و خواست هویتش پنهان بماند، می‌گوید: این مبارزه مالی باعث افسردگی زیادی شده است که در مورد آن با کسی صحبت نخواهم کرد. وی از زمان از دست دادن شغل آژانس مسافرتی خود در اواخر سال گذشته، ۱۳۰۰۰ دلار بدهی جمع کرده و پس انداز خود را تمام کرده است.
او می‌گوید: شما ارزش شخصی خود را زیر سوال می‌برید. شما تعجب می‌کنید که آیا وجود شما بی‌معنی است. شما مردم را ناامید می‌کنید، گاهی اوقات به فکر شدیدترین کارها می‌افتید - نمی‌خواهید به زندگی ادامه دهید.
داستان بدهی فزاینده آنوراگ در حال رایج شدن در میان طبقه متوسط هند است، بخشی از جامعه که ظاهراً در حال رشد است و بانکداران و مشاوران به طور مرتب برای فروش پتانسیل سرمایه‌گذاری پرجمعیت‌ترین کشور جهان بر آن تأکید می‌کنند. شرکت‌های چندملیتی از جمله آمازون، سامسونگ و والمارت شرط‌بندی‌های بزرگی کرده‌اند که با ثروتمندتر شدن هند، بیشتر مصرف خواهند کرد.
آنیل آگاروال، رئیس میلیاردر شرکت هندی منابع طبیعی و انرژی Vedanta می‌گوید: همه یک لپ‌تاپ می‌خواهند، همه یک تلویزیون می‌خواهند، همه یک تلفن هوشمند می‌خواهند. آنها یک ماشین می‌خواهند، آنها یک اسکوتر می‌خواهند و می‌خواهند فرزندانشان در یک مدرسه خوب تحصیل کنند - تقاضا بسیار زیاد است.
این آرزو باعث افزایش وام‌دهی خرده‌فروشی شده است که در سال ۲۰۲۳ بیش از ۳۰ درصد رشد سالانه داشته است. بخشی از این اعتبار برای همگام شدن با دیگران و به رخ کشیدن یک سبک زندگی پر زرق و برق در رسانه‌های اجتماعی استفاده شده است. بخش عمده‌ای نیز صرفاً برای تأمین هزینه‌های روزمره به دلیل افزایش هزینه‌های زندگی پس از همه‌گیری ویروس کرونا (COVID-19) گرفته شده است.
اما روز حسابرسی به سرعت نزدیک می‌شود. بر اساس آخرین داده‌های بانک مرکزی هند (RBI)، بدهی خانوار از کمی بیش از ۳۵ درصد در مارس ۲۰۲۰ به حدود ۴۳ درصد از تولید ناخالص داخلی در ژوئن رسیده است. سرکوب سال ۲۰۲۳ توسط بانک مرکزی هند، که هشدار داد وام‌دهی خرده‌فروشی از کنترل خارج شده است، به درآمدهای بخش مالی ضربه زده است، درست زمانی که بسیاری از هندی‌ها برای بازپرداخت وام‌های خود تلاش می‌کنند.
به طور کلی، بحران اعتبار بدون پشتوانه تهدیدی برای از بین بردن این روایت هند است که این کشور یک قدرت در حال ظهور است که توسط یک گروه ثروتمند در حال گسترش هدایت می‌شود. نارندرا مودی، نخست‌وزیر هند، می‌خواهد کشور از تله درآمد متوسط، دوره‌ای از رکود که پس از رشد بالا رخ می‌دهد، فرار کند و تا سال ۲۰۴۷ - یک قرن پس از استقلال از بریتانیا - به وضعیت توسعه‌یافته برسد.
کونال کوندو، اقتصاددان هندی در Société Générale می‌گوید: این استرس به نوعی از نابرابری دامن می‌زند که شاهد آن هستیم. در حالی که هند همچنان سریع‌ترین اقتصاد بزرگ در حال رشد باقی مانده است، چیزی که مردم متوجه نمی‌شوند این است که تنها بخش کوچکی از آن باعث رشد می‌شود.
هزینه‌کرد در میان طبقه متوسط شهری شکننده هند، گروهی سیال که تعریف آن همچنان باز است اما عمدتاً ده‌ها میلیون نفر تخمین زده می‌شوند، کاهش یافته است و به تغذیه یک رکود اقتصادی گسترده‌تر کمک می‌کند.
دولت هند تخمین می‌زند که رشد تولید ناخالص داخلی در سال مالی منتهی به مارس به ۶.۵ درصد کاهش یابد، در مقایسه با ۹.۲ درصد در سال قبل - که بسیار کمتر از سطح ۸ درصدی است که تخمین زده می‌شود هند برای رسیدن به آرزوهای توسعه خود به آن نیاز دارد.
تحلیلگران می‌گویند که اقتصاد آن، در حالی که کمتر از بسیاری از همتایان آسیایی خود به صادرات وابسته است، همچنان تحت تأثیر جنگ تجاری جهانی دونالد ترامپ، رئیس جمهور ایالات متحده، قرار خواهد گرفت.
بر اساس تحقیقات Marcellus Investment Managers، مصرف در زمانی کاهش می‌یابد که حدود یک دهم از تمام هندی‌های طبقه متوسط که دستمزد دریافت می‌کنند، در تله بدهی گرفتار شده‌اند. این مدیر صندوق مستقر در بمبئی هشدار داده است که پس‌انداز خانوار هند به عنوان درصدی از تولید ناخالص داخلی به پایین‌ترین سطح خود در ۵۰ سال گذشته رسیده است، در حالی که درآمدها در دهه گذشته ثابت مانده است. در همین حال، قیمت مواد غذایی تقریباً دو برابر شده است.
سوراب موکرجی، مدیر ارشد سرمایه‌گذاری در Marcellus می‌گوید: انباشت بدهی خانوار در پنج سال گذشته دیوانه‌وار بوده است.
حتی زمانی که آنوراگ شاغل بود، وام‌ها و کارت‌های اعتباری متعددی گرفته بود تا سرپا بماند، اما به لطف درآمد سالانه مشترک حدود ۲۳۰۰۰ دلار با همسرش، می‌توانست بازپرداخت‌های خود را انجام دهد.
اما وضعیت او به طور فزاینده‌ای متزلزل شد. او در دو شغل آخر خود شاهد کاهش حقوق بود، در حالی که هزینه‌هایی مانند شهریه مدرسه افزایش یافت و او را بیشتر به سمت بدهی سوق داد. او به یاد می‌آورد: فکر نمی‌کنم واقعاً مجلل زندگی می‌کردم. ما سعی می‌کردیم در خانه احساس راحتی کنیم، گهگاهی بیرون غذا بخوریم و قبل از اینکه شغلم را از دست بدهم، سفر کنیم.
ریتش سریواستاوا، مدیرعامل Freed، یک شرکت حل اختلاف اعتباری هندی که به آنوراگ کمک کرد تا بر بدهی خود مسلط شود، می‌گوید که شاهد جهش سالانه ۱۵ درصدی در مشتریانی بوده است که به طور متوسط، معمولاً حدود شش وام به ارزش ۶۰۰۰ دلار با درآمد ماهانه بین ۴۶۰ تا ۵۸۰ دلار جمع می‌کنند. سریواستاوا می‌افزاید: دزدی از پیتر برای پرداخت به پل.
دولت مودی پس از یک شکست انتخاباتی در سال گذشته که به عنوان اعتراضی علیه کمبود مشاغل با دستمزد خوب تلقی شد، شاید با تأخیر، به این ناراحتی عمیق پی برده است. نیرمالا سیتارامان، وزیر دارایی هند در ماه فوریه اعلام کرد: طبقه متوسط به رشد هند قدرت می‌بخشد و معافیت‌های مالیاتی گسترده‌ای را اعلام کرد تا پول بیشتری در دستان آنها باقی بماند.
این اقدامات، اعترافی ضمنی به فشاری بود که بر طبقه حقوق‌بگیر هند وارد می‌شد، حتی اگر سطح بدهی خانوار هنوز کمتر از کشورهای توسعه‌یافته باشد.
با این حال، برخی از اقتصاددانان استدلال می‌کنند که افزایش اعتبار به طور نامتناسبی به لایه‌های میانی و پایینی هرم ثروت بسیار طبقه‌بندی‌شده هند ضربه زده است، جایی که یک طبقه قدرتمند میلیاردر بالیگارچ در بالای کشوری قرار دارد که سرانه تولید ناخالص داخلی آن کمتر از ۳۰۰۰ دلار است.
دیرج نیم، اقتصاددان هندی در ANZ Group می‌گوید: ما به اندازه کافی برای افزایش سطح رفاه به معنای عادلانه‌تر تلاش نکرده‌ایم. شکافی وجود دارد که در چند سال گذشته گسترده‌تر شده است و مانع بزرگی برای تحقق رویاهای ۲۰۴۷ است.
ده سال پیش، راغورام راجان، رئیس بانک مرکزی اصلاح‌طلب هند، سرمایه‌داری رفاقتی عمیقاً ریشه‌دار را که منجر به انباشت وام‌های معوق در بخش بانکی شد، محکوم کرد و از وام‌دهندگان خواست که ریشه‌کن کردن سیب‌های بد را آغاز کنند.
او بانک‌ها را مجبور کرد تا یک بررسی کیفیت دارایی انجام دهند و تخصیص گسترده‌ای را در برابر بدهی‌های شرکتی ترشیده با نگه داشتن سرمایه انجام دهند. اما این پاکسازی عواقب ناخواسته‌ای داشت. بانک‌های هندی که از اقدام نظارتی می‌ترسیدند، تأمین مالی صنعت را کاهش دادند، که از سال ۲۰۱۴ تاکنون تنها حدود ۴ درصد در سال رشد داشته است، در مقایسه با بیش از ۲۰ درصد در دهه قبل.
در عوض، وام‌دهندگان به گسترش کارت‌های اعتباری و وام‌های شخصی - که بسیاری از آنها با تأییدیه‌های پر زرق و برق از سوی ستارگان بالیوود مانند شاهرخ خان و رانبیر کاپور همراه بودند - به میلیون‌ها هندی با نرخ‌های آبدارتر از وام‌گیرندگان شرکتی روی آوردند.
به لطف داده‌های ارزان، برنامه‌های وام و اقساط ماهانه مساوی اکنون بخرید، بعداً پرداخت کنید (EMI)، اعتبارات آسان با لمس یک دکمه در دسترس بود، که امکان خرید کالاهایی مانند تلویزیون و ماشین لباسشویی را فراهم می‌کرد که زمانی خارج از دسترس بود.
همچنین نویدبخش خروج عمده از نگرش‌های محافظه‌کارانه هندی‌ها نسبت به امور مالی خانواده بود، زمانی که از هزینه‌های پر زرق و برق به طور سنتی اخم می‌شد. یک نظرسنجی اخیر توسط PwC و Perfios نشان می‌دهد که هندی‌های آشنا به فناوری اکنون ۳۳ درصد از درآمد خود را صرف بازپرداخت اقساط ماهانه می‌کنند. هزینه‌کرد کارت اعتباری نیز از سال ۲۰۱۳ تاکنون ۲۸ درصد در سال افزایش یافته است و وام‌دهی بدون پشتوانه پس از همه‌گیری کرونا فوق‌العاده افزایش یافته است.
نیم در ANZ می‌گوید: آن میل به خرج کردن بلافاصله پس از بازگشایی اتفاق افتاد، همراه با این واقعیت که اعتبار بانکی به لطف فناوری بسیار در دسترس‌تر است.
او می‌افزاید: همه اینها منجر به این رونق وام‌های شخصی شد، در کنار این واقعیت که خانوارها پس‌اندازهای خود را به صورت مالی درآورده‌اند... بسیار سریع در سطح بسیار پایین‌تری از درآمد سرانه و سطوح سواد مالی و تحصیلات که در سایر اقتصادها تجربه شده است. این یک جنبه خطرناک است که اکنون همه از آن آگاه می‌شوند.
با افزایش سرسام‌آور استقراض در پایان سال ۲۰۲۳، بانک مرکزی هند به شدت با چیزی که شاکتیکانتا داس، فرماندار وقت آن را شور و نشاط خواند، برخورد کرد. این بانک وزن ریسک خود، حداقل میزان سرمایه‌ای که بانک باید در رابطه با دارایی نگهداری کند، در وام‌های شخصی را از ۱۰۰ درصد به ۱۲۵ درصد افزایش داد. به دنبال آن، کاهش چشمگیری در وام‌دهی خرده‌فروشی رخ داد که اکنون بیش از نیمی از اوج خود کاهش یافته است.
آمیتاف چودری، مدیرعامل Axis Bank، یکی از بزرگترین بانک‌های خصوصی هند می‌گوید: افرادی که سطح بدهی بالایی داشتند، شاهد برداشت خطوط اعتباری خود بوده‌اند. افرادی که در لبه پرتگاه بودند، به این سو رانده شده‌اند، زیرا با شروع مشاهده ضررهای بالاتر در بازار، بانک‌ها شروع به پذیره‌نویسی متفاوت کردند.
در آن زمان، بسیاری از سرمایه‌گذاران خرد نیز از وام‌های بدون پشتوانه برای سرمایه‌گذاری در بازار سهام هند استفاده کرده بودند، زیرا سهام به دلیل هجوم پول داخلی به شدت افزایش یافته بود. بسیاری از هندی‌های جوان‌تر نیز در مشتقات پرخطر قمار کردند.
به دنبال آن، برخی از شرکت‌های هندی سال گذشته در حالی که تقاضا کاهش یافت و سرمایه‌گذاران خارجی به سمت خروج هجوم آوردند، درآمدهای ضعیف‌تری گزارش کردند. شاخص Nifty 100 که سهام برتر هند را ردیابی می‌کند، پس از رسیدن به سطوح بی‌سابقه در ماه سپتامبر، ۱۴ درصد کاهش یافته است.
بر اساس گزارش Nomura، پرداخت‌های دیرهنگام وام‌های شخصی بیش از ۹۰ روز از سپتامبر به ۵.۲ درصد افزایش یافته است، در حالی که در سال ۲۰۱۹ این رقم ۲ درصد بوده است.
بخش عمده‌ای از این وام‌دهی بدون پشتوانه توسط بانک‌های سایه غیرسپرده‌گذار و صنعت تأمین مالی خرد هند فعال شد، که در سال مالی منتهی به مارس ۲۰۲۳، ۳۷ درصد در سال گسترش یافت. آژانس رتبه‌بندی هندی CareEdge انتظار دارد که این نرخ رشد در سال جاری به ۴ درصد کاهش یابد.
به طور خاص، وام‌دهندگان خرد هند، که معمولاً وام‌های بدون وثیقه به وام‌گیرندگانی با درآمد سالانه حداکثر حدود ۳۴۰۰ دلار می‌دهند، شاهد افزایش قصور در پرداخت، یعنی کسانی که در ۹۰ روز گذشته پرداخت نکرده‌اند، به ۱۳ درصد بوده‌اند. بر اساس گزارش S&P Global Ratings، این رقم پس از لغو مقررات نرخ‌های صنعت در سال ۲۰۲۲، از ۷.۹ درصد دو سال پیش افزایش یافته است.
چودری در Axis Bank می‌گوید: مدتی طول می‌کشد تا سیستم این را پاک کند. ما نگران هستیم که برخی از این لغزش‌های اعتباری به طور بالقوه به سمت امن بروند.
با این حال، گوپال جاین، شریک مدیریتی در شرکت سهام خصوصی مستقر در بمبئی Gaja Capital، که در خدمات مالی سرمایه‌گذاری کرده است، چنین ترس‌هایی را رد کرد. وی می‌گوید وام‌دهی بدون پشتوانه هنوز کوچک است و کمتر از ۱۰ درصد از اعتبار سیستم بانکی را تشکیل می‌دهد و یک ضرورت اجتماعی در هند با توجه به اینکه تعداد کمی از هندی‌ها وثیقه دارند.
جاین استدلال می‌کند: جن از بطری بیرون آمده است... اصلاحاتی انجام شده است و این روند با درس‌هایی که آموخته شده است، با پایه‌ای سالم‌تر از سر گرفته خواهد شد. مشتریان کم‌دارایی هند تشنه وام هستند، اما در چرخه بعدی باید کار بهتری برای مهار هزینه‌های اعتباری انجام دهیم.
آنوراگ از بمبئی نگران این است که اگر نتواند شغلی با درآمد خوب پیدا کند، مجبور به فروش خانه خانوادگی‌اش شود. در حال حاضر، او و همسرش وام‌های خود را نمی‌توانند بازپرداخت کنند.
آنوراگ می‌گوید: با فروش جواهرات همسرم و پس‌اندازهایی که قبلاً داشتیم، مقداری را پرداخت کردیم، اما این را تا کی می‌توانم ادامه دهم؟ این یک اثر گلوله برفی ایجاد می‌کند - شما واقعاً از پس آن برنمی‌آیید.