بزرگترین صندوق ثروت حاکمیتی جهان، به ارزش ۲ تریلیون دلار نروژ، روز دوشنبه اعلام کرد که سهام خود در برخی شرکت‌های اسرائیلی را به فروش می‌رساند و تمام قراردادهای خود با مدیران دارایی اسرائیلی را به دلیل وضعیت غزه و کرانه باختری فسخ می‌کند.
نیکولای تانگن، مدیرعامل صندوق، در بیانیه‌ای گفت: «ما در شرکت‌هایی سرمایه‌گذاری کرده‌ایم که در یک کشور درگیر جنگ فعالیت می‌کنند و شرایط در کرانه باختری و غزه اخیراً بدتر شده است. در واکنش به این وضعیت، ما بررسی‌های دقیق خود را بیشتر تقویت خواهیم کرد.»
نورجز بانک اینوستمنت منیجمنت (Norges Bank Investment Management)، نهاد اداره‌کننده این صندوق، اعلام کرد که از ۱۱ شرکت اسرائیلی (از مجموع ۶۱ شرکت) که در شاخص معیار سهام تعیین‌شده توسط وزارت دارایی نروژ گنجانده نشده‌اند، واگذاری سهام را آغاز کرده است.
این صندوق اعلام کرد که این ۱۱ شرکت «به دلیل ریسک غیرقابل قبول کمک به نقض جدی هنجارها مرتبط با عملیات تجاری در کرانه باختری» از لیست حذف شده‌اند.
در آینده، «سرمایه‌گذاری‌های این صندوق در اسرائیل اکنون به شرکت‌هایی که در شاخص معیار سهام قرار دارند، محدود خواهد شد.»
در این بیانیه اشاره شده است که از سال ۲۰۲۰، این صندوق مسائلی را با ۳۹ شرکت در مورد نگرانی‌های مربوط به کرانه باختری و غزه مطرح کرده است که بخش عمده‌ای از بررسی‌های دقیق آن در ارتباط با درگیری‌ها در سراسر جهان را تشکیل می‌دهد.
این نهاد اعلام کرد که نظارت بر شرکت‌های اسرائیلی در پاییز ۲۰۲۴ تشدید شد و «در نتیجه، ما سرمایه‌گذاری‌های خود در چندین شرکت اسرائیلی را فروخته‌ایم.»
NBIM همچنین اظهار داشت که تمام سرمایه‌گذاری‌ها در شرکت‌های اسرائیلی که توسط مدیران خارجی اداره می‌شوند، به داخل سازمان منتقل خواهند شد و این نهاد «قراردادها با مدیران خارجی در اسرائیل را فسخ می‌کند.»
علاوه بر این، NBIM اعلام کرد که وزارت دارایی نروژ از آن خواسته است تا «سرمایه‌گذاری‌های خود در شرکت‌های اسرائیلی را بازبینی کند و اقدامات جدیدی را که لازم می‌داند، پیشنهاد دهد.»
این نهاد افزود که این بازبینی را آغاز کرده و یافته‌های خود را قبل از مهلت ۲۰ اوت ارائه خواهد کرد.
صندوق ثروت نروژ، که به عنوان صندوق نفتی نیز شناخته می‌شود زیرا از درآمدهای هنگفت صادرات انرژی این کشور تامین مالی می‌شود، با ارزشی در حدود ۱.۹ تریلیون دلار، بزرگترین صندوق در جهان است و سرمایه‌گذاری‌های آن در سراسر جهان پراکنده است.
هفته گذشته، روزنامه نروژی آفتنپوستن گزارش داد که این صندوق در شرکت اسرائیلی «بت شمِش انجینز هولدینگز» (Bet Shemesh Engines Holdings) سرمایه‌گذاری کرده است، شرکتی که قطعات موتورهای مورد استفاده در جت‌های جنگنده اسرائیلی را تولید می‌کند.
تانگن بعداً این گزارش‌ها را تأیید کرد و گفت که این صندوق پس از آغاز حمله اسرائیل به غزه، که با کشتار جوامع جنوبی توسط حماس در ۷ اکتبر ۲۰۲۳ آغاز شد، سهم خود را افزایش داده بود.
این افشاگری‌ها باعث شد تا یوناس گار استور، نخست‌وزیر نروژ، از ینز استولتنبرگ، وزیر دارایی، درخواست بازبینی کند.
استولتنبرگ در یک کنفرانس مطبوعاتی که بعدها در روز دوشنبه برگزار شد، گفت که از اینکه نورجز بانک «به سرعت عمل کرده است» خوشحال است.
او به خبرنگاران گفت: «دستورالعمل‌های اخلاقی صندوق تصریح می‌کند که نباید در شرکت‌هایی سرمایه‌گذاری کند که به نقض قوانین بین‌المللی توسط دولت‌ها کمک می‌کنند.»
وی افزود: «بنابراین، صندوق بازنشستگی نباید در شرکت‌هایی که به جنگ اسرائیل در غزه یا اشغال کرانه باختری کمک می‌کنند، سهام داشته باشد.»
در سال گذشته، این صندوق سهام خود را در یک شرکت انرژی اسرائیلی و یک گروه مخابراتی به دلیل نگرانی‌های اخلاقی فروخت و ناظر اخلاقی آن گفته است که در حال بررسی این است که آیا سرمایه‌های خود در پنج بانک را نیز واگذار کند یا خیر.
پارلمان نروژ در ماه ژوئن پیشنهادی برای واگذاری سهام این صندوق از تمامی شرکت‌هایی که در کرانه باختری و غزه فعالیت دارند را رد کرده بود.
همچنین در روز دوشنبه، صندوق بازنشستگی نروژی KLP اعلام کرد که شرکت اسرائیلی NextVision Stabilized Systems را «از سرمایه‌گذاری‌های خود حذف کرده است، زیرا این شرکت اجزای کلیدی برای پهپادهای نظامی مورد استفاده در جنگ غزه را تامین می‌کند.»