کیف — یک مقام ارشد اوکراینی به پولتیکو گفت: روسیه به لطف منابع مالی بیشتر، خطوط تولید دور از خطوط مقدم و به ویژه کمک چین، در تولید پهپادها در حال رسیدن به اوکراین است.
اوله الکساندروف، سخنگوی سرویس اطلاعات خارجی اوکراین گفت: «تولیدکنندگان چینی سختافزار، قطعات الکترونیکی، سیستمهای ناوبری، نوری و تلهمتری، موتورها، ریزتراشهها، ماژولهای پردازنده، سیستمهای آنتن و بردهای کنترل را برای آنها فراهم میکنند. آنها از شرکتهای پوششی استفاده میکنند، نامها را تغییر میدهند و هر کاری انجام میدهند تا از کنترل صادرات و تحریمها در امان بمانند.» او افزود: «با این حال، چین رسماً به تمام قوانین پایبند است. اما فقط رسماً.»
پکن بارها عرضه هرگونه پهپاد یا قطعات تسلیحاتی به روسیه را تکذیب کرده و اعتراضات اوکراین را «اتهامات بیاساس و دستکاری سیاسی» خوانده است. اما الکساندروف گفت که روسیه وابستگی حیاتی به تامین قطعات یدکی چینی برای پهپادهای تاکتیکی و دوربرد دارد.
این امر به روسیه اجازه میدهد تا برتری اوکراین در فناوری و تولید پهپادها را از بین ببرد؛ چیزی که در مواقعی که اوکراین از کمبود مهمات و کندی تحویل تسلیحات از سوی متحدانش رنج میبرد، به اوکراین در ادامه نبرد کمک کرده بود.

پهپادها جایگزین گلولهها میشوند
پاول پالیسا، فرمانده ارشد نظامی سابق و معاون کنونی دفتر ولودیمیر زلنسکی، رئیسجمهور اوکراین، در بیانیهای گفت که در سال جاری، ۸۰ درصد خسارات وارد شده به تجهیزات و پرسنل روسیه با پهپادها انجام شده است. تنها در ماه مه، پهپادهای اوکراینی ۸۹,۰۰۰ هدف روسی را منهدم کردند.
اوکراین توانست در سالهای اولیه جنگ رهبری در جنگ پهپادی را به دست آورد و در سال ۲۰۲۴ تا ۱ میلیون پهپاد تاکتیکی تولید کرد و قصد دارد در سال ۲۰۲۵ ۲.۵ میلیون پهپاد تاکتیکی و ۳۰ هزار پهپاد تهاجمی دوربرد تولید کند.
اما روسیه در حال جبران عقبماندگی است.
زلنسکی هفته گذشته در کیف به خبرنگاران گفت که اوکراین روزانه حدود ۱۰۰ پهپاد دوربرد تولید میکند، در حالی که روسیه توانسته است تولید را به ۳۰۰ پهپاد در روز افزایش دهد و هدف آن رسیدن به ۵۰۰ پهپاد است.
الکساندروف گفت که تولیدکنندگان پهپاد روسی توانستند تولید پهپادهای دوربرد را از ۱۵ هزار دستگاه در سال ۲۰۲۴ به بیش از ۳۰ هزار دستگاه در سال جاری و همچنین تا ۲ میلیون پهپاد تاکتیکی کوچک افزایش دهند.
ژنرال اولکساندر سیرسکی، فرمانده ارشد ارتش اوکراین، در بیانیهای هفته گذشته گفت: «دشمن در حال کپیبرداری از تجربه نیروهای دفاعی اوکراین است و به طور فعال واحدهای بدون سرنشین خود را گسترش میدهد. بنابراین، ما باید سرعت توسعه را حفظ کرده و دائماً تواناییهای خود را افزایش دهیم تا یک قدم جلوتر باشیم.»
زلنسکی مدعی شد که روسیه منابع مالی بسیار بیشتری دارد و همچنین به فناوری چینی، مانند پهپادهای DJI Mavic که در ابتدا برای بازار غیرنظامی توسعه یافته بودند اما به طور گسترده توسط هر دو ارتش در جنگ استفاده میشوند، دسترسی دارد.
زلنسکی گفت: «آنها بسیار ارزان و کارآمد هستند، روزانه به عنوان گلولههای توپخانه استفاده میشوند.» وی افزود که دهها تولیدکننده در اوکراین در حال کار بر روی نسخههای به روز شده از Mavic هستند.
با این حال، کیف میگوید که دسترسیاش به پهپادهای جدید توسط چین محدود شده است، در حالی که پکن چنین محدودیتهایی را بر روسیه اعمال نکرده است.
زلنسکی گفت: «موتورهای چینی Mavic برای روسها در دسترس است، اما برای اوکراینیها و حتی برای اتحادیه اروپا محدود شده است. آنها به سادگی آن را برای اروپا و اوکراین مسدود کردند. اما برای روسها همچنان فرصت خرید پهپاد در بازار چین وجود دارد.»
رقابت فناوری
اوکراین با افزایش تولید پهپادهای رهگیر اخیراً توسعه یافته که برای سرنگونی پهپادهای روسی استفاده میشوند، پاسخ میدهد.
زلنسکی با درخواست از متحدان کیف برای سرمایهگذاری بیشتر در صنعت دفاعی اوکراین گفت: «ما پول زیادی خرج میکنیم. امروز بیش از آنچه برنامهریزی کرده بودیم، هزینه میکنیم. زیرا همه در حال توسعه هستند. روسها در حال توسعه هستند و فناوریهای جدید ما نیز در حال ظهور هستند. اما اگر بتوانیم منابع مالی بیشتری پیدا کنیم، راه حل مثبتی برای این رقابت داریم.»
اوکراین همچنین به روشهای غیرمتعارف، مانند عملیات چشمگیر قاچاق پرتابگرهای پهپاد به روسیه برای هدف قرار دادن فرودگاههای بمبافکنهای تاکتیکی، روی آورده است.
اما روسیه نیز همگام است.
مسکو به پهپادهایی روی آورده است که به جای سیگنالهای رادیویی، توسط کابل فیبر نوری کنترل میشوند که آنها را در برابر اقدامات متقابل الکترونیکی مصون میسازد. با استفاده از این پهپادها، کرملین توانست تا حد زیادی مسیرهای تدارکاتی اوکراین را در منطقه کورسک روسیه نابود کند و در بیرون راندن بیشتر نیروهای اوکراینی از مناطقی که در حمله غافلگیرکننده سال گذشته تصرف کرده بودند، موفق شد.
آندری، فرمانده ارتش، گفت: «نیروهای اوکراینی قبلاً میتوانستند پهپادهای معمولی روسیه را به محض پرواز تشخیص دهند، اما با پهپادهایی که از طریق کابلهای فیبر نوری کنترل میشوند، این کار بسیار دشوارتر است. بنابراین ما باید از وسایل صوتی و سایر روشها برای ردیابی آن پهپادها استفاده کنیم.»
روسیه همچنین در مختل کردن پهپادهای اوکراین بهتر عمل میکند.
آندری گفت: «روسها نه تنها تولید پهپادها بلکه ابزارهای جنگ الکترونیک رادیویی را نیز گسترش میدهند.» وی افزود: «در بخش ما از جبهه، فرکانسهای رادیومی هر دو هفته تغییر میکنند. بنابراین، وقتی دولت پهپادها را به ما میدهد، تنها حدود ۲۰ درصد از آنها قابل استفاده هستند. ما دائماً باید بودجه و زمان اضافی برای پیکربندی مجدد آن پهپادها صرف کنیم.»
روسیه پهپادهای دوربرد خود را در نسخه روسی سیلیکون ولی، یک منطقه ویژه اقتصادی در آلابوگا، تاتارستان، تولید میکند؛ جایی که خطوط تولید پهپادهای شاهد ایران، که در روسیه با نام گِران نیز شناخته میشوند، متمرکز شده است. کارخانه کوپول در ایژوسک، ۱۸۰۰ کیلومتری شمال شرقی اوکراین، پهپادهای دوربرد گارپیا را تولید میکند. علاوه بر این، خطوط تولید بزرگ پهپاد در منطقه مسکو، یکاترینبورگ، سنت پترزبورگ و جاهای دیگر قرار دارند.
الکساندروف گفت: «آنها قصد دارند در سال ۲۰۲۵ حدود ۳۰ هزار پهپاد دوربرد از این انواع به علاوه ۳۰ هزار پهپاد هدف کاذب که برای خسته کردن پدافند هوایی اوکراین استفاده میکنند، تولید کنند. و اما در مورد پهپادهای FPV، روسها قصد دارند در سال ۲۰۲۵، تعداد حیرتانگیز ۲ میلیون دستگاه از آنها را تولید کنند.»
این امر فشار بر اوکراین را برای مقابله با افزایش کمیت و کیفیت پهپادهای روسی بیشتر میکند.
آندری، فرمانده پهپادها، گفت: «در این جنگ پهپادی، تنها پویاترین طرف پیروز خواهد شد.»