جی‌دی ونس، دونالد ترامپ و مارکو روبیو © FT montage/AFP/Getty Images/Reuters/Bloomberg
جی‌دی ونس، دونالد ترامپ و مارکو روبیو © FT montage/AFP/Getty Images/Reuters/Bloomberg

چه کسی در مورد ایران به حرف دونالد ترامپ گوش می‌دهد؟

وفاداران MAGA و رهبران نظامی، از جی‌دی ونس تا «گوریل»، برای نفوذ در کاخ سفید با یکدیگر رقابت می‌کنند.

دونالد ترامپ در حال بررسی یکی از بزرگترین تصمیمات خود – یعنی اینکه آیا حملات هوایی علیه ایران آغاز کند یا نه – است، این تصمیم پس از هفته‌ها آشفتگی در تیم سیاست خارجی او، از جمله برکناری مایکل والتز، مشاور امنیت ملی، مطرح شده است.

شبکه فاکس نیوز و دیگر رسانه‌های محافظه‌کار که مورد توجه رئیس‌جمهور آمریکا قرار دارند، به او مشاوره می‌دهند.

اما ترامپ در دفتر بیضی‌شکل، جایی که قرار است تصمیم بگیرد وارد جنگ شود یا نه، به حرف چه کسی گوش می‌دهد؟ نزدیک‌ترین مشاوران او دو نفر از جانشینان احتمالی رئیس‌جمهور، جی‌دی ونس و مارکو روبیو، استیو ویتکوف، توسعه‌دهنده املاک و مستغلات که اکنون نماینده ویژه است، و جان راتکلیف، رئیس سیا، هستند.

تالسی گابارد، مدیر اطلاعات ملی، در حاشیه قرار دارد. به نظر می‌رسد پیت هگسث، وزیر دفاع، نفوذ کمتری نسبت به ژنرال دن کین، رئیس ستاد مشترک ارتش، و ژنرال مایکل کوریلا، فرمانده نیروهای نظامی آمریکا در خاورمیانه، دارد.

رئیس‌جمهور دونالد ترامپ و معاون رئیس‌جمهور جی‌دی ونس
جی‌دی ونس در حال توجیه حمله احتمالی به تأسیسات هسته‌ای ایران بوده است © Yuki Iwamura/AP
© Yuki Iwamura/AP

حلقه داخلی

جی‌دی ونس

همین ماه مارس، معاون رئیس‌جمهور ۴۰ ساله – که در طول دوران کوتاه فعالیت سیاسی‌اش منتقد مداخله‌گرایی نظامی آمریکا بوده است – به صورت خصوصی هشدار می‌داد که حمله آمریکا به شورشیان حوثی تحت حمایت ایران در یمن «اشتباه» خواهد بود.

اما تا این هفته، ونس – که ارتباط منظم یک به یک با ترامپ دارد و پیشتاز نامزدی جمهوری‌خواهان برای ریاست جمهوری در سال ۲۰۲۸ محسوب می‌شود – در حال توجیه حمله احتمالی به تأسیسات هسته‌ای ایران بود.

او در شبکه X نوشت: «البته، مردم حق دارند پس از ۲۵ سال سیاست خارجی احمقانه نگران درگیری‌های خارجی باشند. اما من معتقدم رئیس‌جمهور در این مورد مقداری اعتماد به دست آورده است.»

مارکو روبیو

سناتور سابق فلوریدا، ۵۴ ساله، در ماه‌های اولیه دوره دوم ریاست جمهوری ترامپ به سرعت در زمینه سیاست خارجی مورد توجه او قرار گرفته است. روبیو نه تنها وزیر امور خارجه است، بلکه جایگزین والتز به عنوان مشاور امنیت ملی نیز شده و به این ترتیب به یک عنصر ثابت در کاخ سفید تبدیل گشته است.

روبیو به طور سنتی در مورد مداخلات خارجی آمریکا رویکرد سختگیرانه‌ای دارد، اما خود را با رویکرد به ظاهر محتاطانه‌تر ترامپ وفق داده است.

از میان وزرای کابینه، او بزرگترین سابقه سیاسی ملی را دارد و به طور بالقوه می‌تواند رقیبی برای ونس در سال ۲۰۲۸ باشد. در حال حاضر، او با وزرای خارجه در سراسر جهان تماس گرفته تا آن‌ها را از دیدگاه‌های در حال تغییر ترامپ در مورد ایران مطلع سازد.

استیو ویتکوف

استیو ویتکوف، ۶۸ ساله، دهه‌هاست که ترامپ را به عنوان یک توسعه‌دهنده املاک و مستغلات، شریک تجاری و گلف‌باز در نیویورک می‌شناسد.

اما ترامپ، با وجود تجربه دیپلماتیک ناچیز ویتکوف، وظیفه رهبری مذاکرات در حساس‌ترین مسائل بین‌المللی آمریکا را به او سپرده است. از جمله این مسائل، اوکراین است: ویتکوف به مسکو سفر کرده و با ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه، در مورد پایان دادن به حمله این کشور به همسایه‌اش مذاکره کرده است.

او به عنوان نماینده ویژه خاورمیانه، هیئت آمریکایی را در مذاکرات دو ماه گذشته با تهران رهبری کرده و همچنان با عباس عراقچی، وزیر امور خارجه ایران، در تماس است. اگر ترامپ در لحظات آخر برای جلوگیری از جنگ با ایران به توافقی برسد، نقش ویتکوف حیاتی خواهد بود. اما او بدون معاون سابق خود، مورگان اورتگوس، که اخیراً از دولت خارج شده است، کار می‌کند.

جان راتکلیف
جان راتکلیف از زمان تصدی سمت مدیر اطلاعات ملی در دوره اول دونالد ترامپ، یک جنگ‌طلب ایران بوده است © Kent Nishimura/Reuters
© Kent Nishimura/Reuters

جنگ‌طلبان

جان راتکلیف

هنگامی که ترامپ این ماه مشاوران ارشد خود را در مورد ایران در کمپ دیوید گرد هم آورد، این جان راتکلیف، رئیس سیا بود که نگران‌کننده‌ترین ارزیابی را از مقاصد تهران ارائه داد.

راتکلیف، ۵۹ ساله، یک جنگ‌طلب شناخته شده در مورد ایران است، و این رویکرد به زمان تصدی وی به عنوان مدیر اطلاعات ملی در دوره اول ترامپ باز می‌گردد.

بر اساس گزارش واشنگتن پست، او در یک جلسه بسته اخیر با قانون‌گذاران، جاه‌طلبی‌های هسته‌ای ایران را به یک تیم فوتبال آمریکایی تشبیه کرد که در حال پیشروی در میدان و نزدیک به گل‌زنی است. او گفته بود: «مثل این است که بگوییم یک تیم فوتبال ۹۹ یارد در میدان پیشروی کرده و به خط یک یاردی رسیده است.»

مایکل کوریلا

ژنرال ارتش آمریکا مایکل کوریلا – که با نام «اریک» و لقب «گوریل» شناخته می‌شود – پس از سه سال، تابستان امسال از سمت خود به عنوان فرمانده فرماندهی مرکزی آمریکا (سنتکام) که بر عملیات نظامی در خاورمیانه نظارت دارد، کناره‌گیری می‌کند. اما نفوذ کوریلا بر تفکر ترامپ به هیچ وجه رو به کاهش نیست.

در واقع، این ژنرال متولد کالیفرنیا که در موصل عراق خدمت کرده است، از جمله تاثیرگذارترین صداها در دولت در مورد ایران محسوب می‌شود، با توجه به اینکه او هر عملیاتی را در کنار اسرائیل برای نابودی قابلیت‌های هسته‌ای تهران هدایت خواهد کرد. او به نزدیکی با ارتش اسرائیل شهرت دارد.

مایک هاکابی

همین هفته، ترامپ در حالی که به سمت حمله به تأسیسات هسته‌ای ایران پیش می‌رفت، پیامی از مایک هاکابی، سفیر آمریکا در اسرائیل، را در «تروث سوشال» (Truth Social) منتشر کرد. این پیام بیان می‌کرد که هیچ رئیس‌جمهوری «از زمان ترومن در سال ۱۹۴۵» در موقعیتی مانند شما نبوده است: اشاره‌ای به رهبر آمریکا که در پایان جنگ جهانی دوم در اقیانوس آرام، مجوز استفاده از بمب‌های هسته‌ای علیه ژاپن را صادر کرد.

هاکابی به ترامپ گفت: «شما این لحظه را نخواستید. این لحظه شما را جستجو کرد!» او افزود: «من معتقدم که شما از بهشت سخن خواهید شنید و آن صدا بسیار مهم‌تر از صدای من یا هر کس دیگری است.»

هاکابی، فرماندار سابق آرکانزاس، نه تنها به شدت حامی اسرائیل است، بلکه نماینده پایگاه مسیحیان انجیلی ترامپ نیز محسوب می‌شود. این گروه در مورد ایران رویکردی جنگ‌طلبانه دارد و رئیس‌جمهور را به مداخله به نفع اسرائیل ترغیب می‌کند.

دن کین
به گفته دونالد ترامپ، دن کین به رئیس‌جمهور گفت: «دوستت دارم قربان. فکر می‌کنم شما عالی هستید قربان. برایت جان می‌دهم قربان.» © Kent Nishimura/Bloomberg
© Kent Nishimura/Bloomberg

وفاداران

دن کین

ژنرال دن کین، ۵۶ ساله، توسط ترامپ از بازنشستگی بیرون کشیده شد تا جایگزین ژنرال سی. کیو. براون به عنوان رئیس ستاد مشترک ارتش یا بالاترین افسر نظامی و مشاور رئیس‌جمهور آمریکا شود.

کین، خلبان نیروی هوایی با لقب «ریزان»، پس از حملات ۱۱ سپتامبر در آسمان واشنگتن گشت‌زنی کرد و سپس در عراق خدمت کرد.

اما ویژگی اصلی که او را مورد علاقه ترامپ قرار داد، وفاداری او بود، در زمانی که رئیس‌جمهور نه تنها در حال بررسی اقدامات نظامی جدید در خاورمیانه است، بلکه استفاده بیشتر از نیروهای آمریکایی در داخل کشور برای سرکوب اعتراضات و اجرای سرکوب مهاجرت خود را نیز در نظر دارد.

به گفته رئیس‌جمهور از دیدارشان در سال ۲۰۱۸، کین به ترامپ گفت: «دوستت دارم قربان. فکر می‌کنم شما عالی هستید قربان. برایت جان می‌دهم قربان.»

پیت هگسث

وزیر دفاع ۴۵ ساله، که سابقاً مجری فاکس نیوز بود، به سختی از رای اعتماد سنای آمریکا جان سالم به در برد و پس از انتشار اطلاعات حساس در مورد عملیات نظامی در یمن در یک گروه چت سیگنال که با یک خبرنگار به اشتراک گذاشته شده بود، برای حفظ شغل خود تقلا کرد.

اما هگسث همچنان مسئول پنتاگون است، حتی اگر به نظر می‌رسد رهبران نظامی ترامپ را در مورد استراتژی دقیق‌تر مشاوره می‌دهند. وزیر دفاع اصرار دارد که او تمام طرح‌ها و گزینه‌های لازم را برای ترامپ جهت اتخاذ تصمیم نهایی‌اش در مورد دخالت آمریکا ارائه می‌دهد.

او این هفته در جلسه‌ای در کاپیتول هیل گفت: «در وزارت دفاع، وظیفه ما آماده‌باش و ارائه گزینه‌هاست. و دقیقاً همین کار را انجام می‌دهیم.»

تالسی گابارد
رئیس‌جمهور گفت که به حرف تالسی گابارد در مورد برنامه هسته‌ای ایران «اهمیت نمی‌دهد» © Nathan Howard/Bloomberg
© Nathan Howard/Bloomberg

خارج از حلقه

تالسی گابارد

نماینده سابق دموکرات کنگره از هاوایی در طول کارزار انتخاباتی ۲۰۲۴ به متحد ترامپ تبدیل شد، زیرا او سعی داشت رأی‌دهندگان ناراضی چپ‌گرا را به سمت خود جذب کند – به ویژه با وعده پایان دادن به دوران «جنگ‌های بی‌پایان» آمریکا.

اما پس از به دست آوردن سمت پرنفوذ مدیر اطلاعات ملی، گابارد، ۴۴ ساله، از همین حالا با دولت مشکل پیدا کرده و پس از اظهارات او در ماه مارس مبنی بر اینکه ایران برنامه هسته‌ای خود را آغاز نکرده است، آشکارا مورد سرزنش ترامپ قرار گرفت.

ترامپ عصر جمعه، پس از پرواز از واشنگتن و فرود در نیوجرسی، در مورد گابارد گفت: «او اشتباه می‌کند.» این هفته، رئیس‌جمهور گفت که به حرف گابارد در مورد برنامه هسته‌ای ایران «اهمیت نمی‌دهد.»