دونالد ترامپ، رئیسجمهور آمریکا، روز پنجشنبه اعلام کرد که طی دو هفته آینده تصمیم خواهد گرفت که آیا به حملات اسرائیل علیه ایران بپیوندد یا خیر، زیرا هنوز شانس «قابلتوجهی» برای مذاکرات جهت پایان دادن به درگیری وجود دارد.
این اقدام ترامپ برای توقف موقت میتواند فضا را برای دیپلماسی باز کند، پس از روزها گمانهزنی درباره اینکه آیا او دستور اقدام نظامی آمریکا علیه تهران را خواهد داد یا خیر.
کارولین لیویت، سخنگوی مطبوعاتی کاخ سفید، پیامی از ترامپ را پس از آنچه وی آن را «گمانهزنیهای فراوان» در مورد «دخالت مستقیم» ایالات متحده در درگیری خواند، قرائت کرد.
ترامپ در بیانیه خود گفت: «با توجه به اینکه شانس قابلتوجهی برای مذاکرات وجود دارد که ممکن است در آینده نزدیک با ایران صورت بگیرد یا نگیرد، من طی دو هفته آینده تصمیم خود را مبنی بر اقدام یا عدم اقدام خواهم گرفت.»
ترامپ پیش از این نیز در موضوعات دشوار دیگری از جمله جنگ روسیه و اوکراین، مهلتهای دو هفتهای تعیین کرده بود که سپس تغییر کردند؛ اما لیویت هرگونه به تعویق انداختن تصمیم را رد کرد.
لیویت گفت: «اگر فرصتی برای دیپلماسی باشد، رئیسجمهور همیشه از آن استفاده خواهد کرد، اما او از به کار بردن قدرت نیز نمیترسد.»
در همین حال، لیویت حس فوریت را تقویت کرد و به خبرنگاران گفت که ایران میتواند ظرف «چند هفته» یک سلاح هستهای تولید کند.
وی اظهار داشت: «ایران تمام آنچه را که برای دستیابی به یک سلاح هستهای نیاز دارد، در اختیار دارد. تمام چیزی که نیاز دارند، تصمیم رهبر عالی است و تکمیل تولید آن سلاح چند هفته طول خواهد کشید.»
ایران دستیابی به سلاح هستهای را رد کرده و میگوید برنامه هستهای این کشور برای مقاصد صلحآمیز است.
- «به رئیسجمهور ترامپ اعتماد کنید» -
ترامپ روز چهارشنبه گفته بود که ایران درخواست کرده است مقاماتی را برای مذاکره بر سر برنامه هستهای خود و پایان دادن به درگیری با اسرائیل به کاخ سفید بفرستد — اگرچه ایران هرگونه چنین درخواستی را تکذیب کرد.
لیویت گفت که واشنگتن و تهران از زمان اولین حمله اسرائیل به ایران در هفته گذشته، «مکاتبات» را ادامه دادهاند.
او با این حال گفت که در حال حاضر هیچ برنامهای برای پیوستن استیو ویتکوف، فرستاده ویژه ترامپ، به دیپلماتهای اروپایی که روز جمعه در ژنو با وزیر امور خارجه ایران دیدار میکنند، وجود ندارد.
ترامپ روز پنجشنبه برای سومین روز متوالی با تیم امنیت ملی ارشد خود در اتاق وضعیت کاخ سفید ملاقات کرد. کاخ سفید اعلام کرد که او تا زمانی که روز دوشنبه برای اجلاس ناتو به هلند برود، روزانه جلسات مشابهی خواهد داشت.
مهلت دو هفتهای او پس از چند روز پر تنش اعلام میشود که در آن ترامپ علناً به پیوستن به حملات اسرائیل به ایران فکر کرده و گفته بود که آیتالله علی خامنهای، رهبر عالی ایران، «هدفی آسان» است.
ترامپ هفتهها به دنبال یک مسیر دیپلماتیک برای توافقی جایگزین توافق هستهای با ایران بود که در دوره اول ریاست جمهوری خود در سال 2018 آن را پاره کرد.
اما او از آن زمان تاکنون از حملات اسرائیل به تأسیسات هستهای و فرماندهان نظامی ایران حمایت کرده و در عین حال در حال بررسی پیوستن به این حملات است.
یک مسئله کلیدی این است که ایالات متحده تنها کشوری است که بمبهای عظیم «سنگرشکن» (bunker buster) را در اختیار دارد که میتوانند تأسیسات غنیسازی هستهای حیاتی فوردوی ایران را نابود کنند.
لیویت گفت: «ما قابلیتهایی داریم که هیچ کشور دیگری در این سیاره ندارد.»
در همین حال، کاخ سفید از حامیان ترامپ خواست تا در مورد تصمیمگیری رئیسجمهور برای اقدام، «اعتماد» کنند.
تعدادی از چهرههای کلیدی جنبش «آمریکا را دوباره بزرگ کنیم» (Make America Great Again) او، از جمله تاکر کارلسون، مفسر، و استیو بنن، دستیار سابق، علناً با حملات آمریکا به ایران مخالفت کردهاند.
وعده ترامپ برای خارج کردن ایالات متحده از «جنگهای همیشگی» خود در خاورمیانه، نقشی در پیروزیهای انتخاباتی او در سالهای 2016 و 2024 ایفا کرد.
لیویت گفت: «به پرزیدنت ترامپ اعتماد کنید. پرزیدنت ترامپ غریزهای فوقالعاده دارد.»